Sadržaj
Verovatno mislite da je skijanje moderan sport novijeg datuma. Međutim, skijanje ne samo da nije moderna sportska disciplena, nego je nasuprot tome jedan od najstarijih načina putovanja za koje čovek zna. Mnogi narodi koji su živeli u klimatskim uslovima sa snegom tokom više meseci u godini razvili su neki oblik skijanja. Istorija skijanja je zaista zanimljiva pa hajde da zagrebemo malo:
Da li znate kako je nastalo skijanje?
Reč skijanje vodi poreklo sa Islanda, a označava “cipele za sneg” ili “komad drveta”. Neki istoričari, a nakon što su pronašli prastare drvene crteže koji pokazuju ljude na skijama, tvrde da je skijanje postojalo još u kamenom dobu. Najraniji arheološki primeri skija pronađeni su u Rusiji i datiraju od 6000. godine pre nove ere. Predmeti nalik skijama pronađeni su na oko 1200 km severoistočno od Moskve na jezeru Sindor.
Mnogo pre pojave hršćanstva, u Skandinaviji Laponce su nazivali “skrid-finen”, što u prevodu znači “klizači”. Lapoci su čak imali i boginju skijanja, a svoga boga zime prikazivali su upravo na skijama. Prva primitivna skandinavska skija nađena je u tresetu u Hotingu u okrugu Jamtland u Švedskoj i potiče iz 4500. ili 2500. godine pre nove ere. Ove skije, bile su duge i savijene, izrađene od životinjskih kostiju, dok su se za stopala pričvršćavale remenjem.
Norveška – kolevka skijanja
Skijanje se kao sportska disciplina, javilo najpre u norveškoj pokrajini Telemark. Gradić Morgedal koji se nalazi u toj oblasti smatra se kolevkom skijanja. Pošto je taj kraj dugo ostajao pod snegom, ljudi su bili prinuđeni na kretanje pomoću skija. Za one koji su tu povodili zime život bi bio potpuno nezamisliv bez skija, zbog neprohodnog terena. Poseta pijaci radi trgovine ili poseta prijateljima bez skija na ovim terenima bila je potpuno nemoguća. Zato moramo istaci da su skije nastale više kao predmet neke nužde nego instrument razonode.
Prva takmičenja
Ako mislite da su takmičenja u skijanju izum našeg doba, iznenadićete se kada saznate da su se nagradna takmičenja u skijanju održavala u Norveškoj još 1767. godine!
Čuvaju se detalјi vojnih ski vežbi u dansko-norveškoj vojsci iz 1767. godine: Vojne trke i vežbe uklјučivale su spust po neravnom terenu, vežbanje cilјanja tokom skijanja nizbrdo kao i trku na 3 km pod punom vojnim opremom. Ova takmičenja su možda bila preteča biatlona koji kombinuje skijanje i gađanje meta.
Otac suvremenog skijanja je Sondre Norhajm, rođen u Morgedalu, pionir ne samo u slalomu, nego i u pravljenju skija. On je u konstruirao skijaški vez koji je omogućio upravljanje skijom, i to tehnikom koja se danas naziva telemark. Posljednje godine života proveo je u Sjedinjenim Američkim Državama. Učinio je mnogo za razvoj ovog sporta u toj zemlji.
Postoje činjenice (mada osporavane), da je oko 1860. Sondre Norhajm vezao mokre korenove breze oko čizama kako bi ih bolje učvrstio na skijama. Nakon sušenja koren breze postao je čvrst i pružio je bolјu stabilnost i kontrolu nego što su to imali raniji napori s kožnim kaišima. Sa ovom inovacijom postalo je moguće moderno spuštanje ili alpsko skijanje, sa karakterističnom brzinom i zavojima.
Istorija skijanja beleži jednu veoma značajnu godinu, možda i najznačajniju za skijenje kao sport – 1868., tada je održano veliko takmičenje u skijanju u Kristijaniji, današnjem Oslu. Na takmičenje je bio pozvan i sam Norhajm. On se niz padinu spustio bez štapova, držeći stopala čvrsto priljubljena jedno uz drugo. Kad se napokon odvojio od odskočišta, poleteo je kroz vazduh poput ptice i doskočio neznatno savijajući kolena. Samo trenutak kasnije napravio je okret i zaustavio se. Mnoštvo okupljenog sveta, nemo je promatralo do tada nesvakidašnje umeće, s kojim počinje novo doba u skijanju.
Zanimljivosti o skijanju
Ako vas zanima istorija skijanja na internetu možete pronaći brdo podataka iz ove oblasti. Evo samo nekoliko najinteresantnijih činjenica:
- Olaf Raj prvi je poznati ski skakač.
- Sondre Norhajm, koji se smatra „ocem“ modernog ski skoka, pobedio je na prvom takmičenja u skokovima s nagradama, koje je održano u Hoidalsmu 1866. godine.
- Najstariji skijaški klub u Severnoj Americi koji i dalјe postoji je Skijaški klub Nansen, njega su osnovali 1872. norveški doselјenici.
- Prvo organizovano skijanje na našim prostorima zabeleženo je 1922. godine i to u zimsko-planinskoj sekciji Srpskog planinarskog društva, a u sportskom smislu tek 1929 godine, kada je na Avali održano takmičenje u smučarskom trčanju na 8 Km.
- Izumom i izgradnjom žičara 1930-ih, alpsko skijanje postalo je sve popularnija i uobičajena aktivnost, najpre u Evropi i Severnoj Americi, a kasnije u Australiji, Novom Zelandu, Čileu, Argentini i Japanu.
Ostavi komentar